مقدمه
ترنسمیتر یا فرستنده یکی از تجهیزات اصلی در سیستم‌های کنترل و ابزار دقیق صنعتی است که وظیفه آن تبدیل کمیت‌های فیزیکی مانند فشار، دما، سطح یا جریان به سیگنال استاندارد الکتریکی یا پنوماتیکی می‌باشد. این سیگنال‌ها جهت پایش، کنترل و تحلیل در واحد کنترل مرکزی استفاده می‌شوند و نقش مهمی در اتوماسیون صنعتی دارند.
تاریخچه
با گسترش صنایع فرآیندی در قرن بیستم، نیاز به اندازه‌گیری و کنترل دقیق پارامترهای فیزیکی افزایش یافت. اولین ترنسمیترها به صورت پنوماتیکی طراحی شدند. با پیشرفت تکنولوژی، نسل جدیدی از ترنسمیترها با استفاده از تکنولوژی‌های الکترونیکی و دیجیتال توسعه یافتند که قابلیت دقت بالا، تنظیمات گسترده و ارتباط با سیستم‌های کنترل از راه دور را فراهم کردند.
تعریف و عملکرد ترنسمیتر
ترنسمیتر وسیله‌ای است که یک سیگنال ورودی از یک سنسور (مانند فشار یا دما) را دریافت کرده و آن را به سیگنال استاندارد مانند 4-20 میلی‌آمپر یا 0-10 ولت تبدیل می‌کند. این سیگنال به سیستم کنترلی (مانند PLC یا DCS) ارسال می‌شود تا پردازش و اقدامات لازم انجام گیرد.
اجزای ترنسمیتر
- سنسور اولیه :(Sensor) اندازه‌گیری پارامتر فیزیکی
- مدار الکترونیکی: پردازش و تبدیل سیگنال
- مبدل (Converter): ایجاد سیگنال استاندارد
- محفظه و بدنه مقاوم
- سیستم‌های کالیبراسیون و تنظیمات
انواع ترنسمیتر
- ترنسمیتر فشار (Pressure Transmitter)
- ترنسمیتر دما (Temperature Transmitter)
- ترنسمیتر سطح (Level Transmitter)
- ترنسمیتر جریان (Flow Transmitter)
- ترنسمیتر اختلاف فشار (Differential Pressure Transmitter)
- ترنسمیتر وزن و نیرو
- ترنسمیتر گاز و بخار
سیگنال‌های خروجی استاندارد
- جریان 4-20 میلی‌آمپر (متداول‌ترین)
- ولتاژ 0-10 ولت
- پروتکل‌های دیجیتال مانند HART، Modbus، Profibus
کاربردها
- صنایع نفت و گاز
- صنایع شیمیایی و پتروشیمی
- نیروگاه‌ها
- صنایع داروسازی
- صنایع غذایی و نوشیدنی
- کارخانه‌های سیمان و فولاد
- سیستم‌های آب و فاضلاب
مزایا و اهمیت استفاده از ترنسمیتر
- دقت بالا در اندازه‌گیری
- توانایی ارسال سیگنال به فواصل دور
- اطمینان از عملکرد ایمن و پیوسته سیستم‌ها
- قابلیت یکپارچه‌سازی با سیستم‌های مانیتورینگ و کنترل پیشرفته
- کاهش خطای انسانی در اندازه‌گیری دستی
برندهای معتبر جهانی
– Rosemount (Emerson)
– Yokogawa
– Siemens
– Endress+Hauser
– ABB
– WIKA
– Honeywell
– Krohne
– Fuji Electric
جمع‌بندی
ترنسمیترها به عنوان قلب تپنده سیستم‌های ابزار دقیق، نقش کلیدی در جمع‌آوری اطلاعات دقیق و انتقال آن به سیستم‌های کنترل دارند. با انتخاب صحیح ترنسمیتر براساس نوع پارامتر، محیط کاری و نوع سیگنال خروجی، می‌توان عملکرد قابل اطمینان و کارآمدی در فرآیندهای صنعتی داشت.